Revolutionair vissersschip in de maak

01 oktober 2014

Met spanning kijkt de Nederlandse visserijsector uit naar een nieuw ontwerp vissersvaartuig dat medio volgend jaar zomer het ruime sop zal kiezen. Insiders verwachten dat het concept een radicale omwenteling in de visserij teweeg zal brengen. Ofschoon de opvallende vorm en de relatief geringe grootte tot discussie zal leiden, staat het gunstige verdienmodel dat aan het nieuwe schip gekoppeld is centraal.

Het huidige scheepstype, gebaseerd op de vormen van een zwaar gebouwde boomkorkotter, zal in de toekomst geen soelaas meer kunnen bieden. In maart 2014 verkondigde een internationaal strategisch adviesbureau dat de olieprijs dit jaar zal gaan stijgen van gemiddeld 98 dollar per vat naar 104 tot 117 dollar. Doorvissen met een conventionele boomkorkotter die twee kornetten, wel of niet uitgerust met de pulstechniek, via twee gieken achter zich aansleept, vereist dan ontzettend veel lef en uithoudingsvermogen. Want hoewel de pulsmodules minder weerstand veroorzaken dan de traditionele zware wekkerkettingen en een lagere vissnelheid in de pulsvisserij gewenst is, blijft zowel de pulskor als de pulswing desondanks toch een behoorlijk gevaarte. Vanuit de Stichting Masterplan Duurzame Visserij (MDV) wordt er gewerkt aan een compleet nieuw model vissersvaartuig waarbij het gebruik van de boomkor niet meer in beeld is. Het is de bedoeling dat nog dit jaar gestart wordt met de bouw van het nieuwe concept. Dat is althans de wens van alle mensen die betrokken zijn bij de ontwikkeling ervan. Binnen de visserijsector zijn de meningen op dit vlak niet verdeeld. Iedereen is het er over eens dat er verder gekeken moet worden naar de mogelijkheden van de toepassing van de pulstechniek en een daarbij passend vaartuig. Volgens een woordvoerder  zit er behoorlijk schot in het project. Betrokkenen zijn erg enthousiast want nog niet zo lang geleden is het licht op groen komen te staan en dat betekent dat de contouren straks zichtbaar gaan worden. Speerpunt is om met een minimaal brandstofverbruik een maximale energiebenutting te realiseren. Duurzaamheid is het sleutelwoord en daar komt bij dat het nieuwe schip vol zit met innovaties. De voortstuwing is dieselelektrisch en aan de rompvorm is ontzettend veel gesleuteld. Een bestuurslid van het Masterplan Duurzame Visserij wijst op een vorm die in de visserij nog niet eerder is toegepast. Veel aandacht krijgt de verwerking aan boord. De ontwerpers en betrokkenen streven naar een ononderbroken koelketen. Het product mag nauwelijks aan kwaliteit inboeten, zodra dat aan dek komt. Voorts zal er ook aan boord sprake zijn van een managementsysteem voor de energie teneinde restwarmte terug te winnen. Het achterdek van het nieuwe schip krijgt een uitgebalanceerde lay-out. Bedoeld om de handling van het vistuig soepel te laten verlopen. Met de pulswing of pulskor ligt de nadruk vooral op het vangen van tong. De bijvangst van tarbot en griet is weliswaar niet slecht, maar gemiddeld genomen minder dan bij de traditionele boomkor. Toevalligerwijs zijn dat soorten die veel geld opleveren. Voorts vangt de puls ook beduidend minder schol. Reders die het vooral van schol moeten hebben, tonen dan ook veel minder belangstelling voor de pulstechniek. Zij beschikken niet over voldoende tongquotum waardoor het überhaupt geen zin heeft om te investeren in een pulswing of pulskor. Echter, zij moeten ontzettend veel schol vangen om de brandstof te kunnen betalen. Met de traditionele boomkor is het niet ongewoon dat er tijdens een 4-daagse visreis een dikke 30 ton verdraaid wordt. Deze kostenpost drukt bijzonder zwaar op de omzet (weekbesomming). De twinrigmethode, een verbeterde variant op de ooit veel toegepaste grondtrawl, maar dan met twee trawlnetten, die met behulp van scheerborden worden opengehouden, is uitermate geschikt voor de vangst van schol en bespaart bovendien veel brandstof. Dit concept vangt echter geen kilo tong. Voor de Nederlandse vloot is het dus van primair belang dat er zo spoedig mogelijk een compromis uit de koker komt rollen: een twinrigtuig dat voorzien is van pulsmodules. Het is de bedoeling dat zodra het nieuwe vissersvaartuig vaarklaar is, dit vistuig direct wordt uitgeprobeerd. Op de foto het nieuwe ontwerp dat volledig afwijkt van het huidige kottermodel. (foto W.M. den Heijer)